Samoloty PLL LOT
15 listopada 2012 Polskie Linie Lotnicze LOT stały się pierwszym przewoźnikiem europejskim posiadającym w swojej flocie najnowocześniejszy samolot Boeing 787 Dreamliner. Przez 83 lata działalności we flocie naszego narodowego przewoźnika pojawiło się wiele maszyn, które przedstawione zostały w poniższym kalendarium.
PLL LOT powołano do życia 29 grudnia 1928 roku jako państwowo - samorządowe przedsiębiorstwo "Linje Lotnicze LOT Sp. z o.o.". Początek działalności zainaugurowano 1 stycznia 1929 roku. Przewoźnik posiadał wówczas w swojej flocie 14 samolotów Junkers F13 o rejestracjach SP-AAA - SP-AAL i SP-AAT - SP-AAW oraz sześć samolotów Fokker F.VIIa/1m o rejestracjach SP-AAM - SP-AAS. Junkersy otrzymywały kolejne imiona męskie, rozpoczynające się kolejnymi literami alfabetu (Adam, Bronek, Cezar, Daniel, Edward, Franek, Gustaw, Henryk, Janek, Karol, Ludwik, Tadek, Ursyn, Walek), Fokkery natomiast imiona żeńskie (Maryla, Nina, Oleńka, Pola, Rena, Sława).
W latach 1929 - 1930 dołączono samoloty Fokker F.VII/3m o rejestracjach SP-ABA - SP-ABK (Anka, Basia, Celina, Danusia, Ewa, Flora, Grazyna, Hela, Iza, Krysia).
W 1933 roku zamówiono 5 sztuk pierwszego polskiego i jedynego seryjnie produkowanego samolotu pasażerskiego PWS-24, skonstruowanego przez Stanisława Cywińskiego. Samoloty, które zabierały 2 członków załogi i 4 pasażerów otrzymały rejestracje SP-AJF - SP-AJK (Filip, Genek, Hipek, Józek, Kazik).
W 1936 roku flotę samolotów zasilił Junkers Ju52/3m (SP-AKX). W 1935 roku LOT odebrał 5 egzemplarzy zmodernizowanej wersji PWS-24 bis (z nowym, 400-konnym silnikiem Pratt & Whitney Wasp Junior). Samoloty te otrzymały rejestracje SP-AMN - SP-AMS.
W 1935 roku LOT otrzymuje samolot Douglas DC-2-115D (SP-ASJ) oraz 2 samoloty Douglas DC-2-115F (SP-ASK i SP-ASL). W kolejnym roku pojawiają się jeszcze trzy samoloty Lockheed 10A Electra (SP-AYA - SP-AYC), zdolne przewozić 10 pasażerów i dwóch członków załogi. Kolejne 6 maszyn tego typu pojawiło się w LOT w 1937 roku (SP-BGE - SP-BGK).
W latach 1938 - 1939 LOT zakupił 10 sztuk sukcesorów Electry, którym była 14-miejscowa 14H Super Electra.
W wyniku działań wojennych flota LOTu uległa utraceniu, a wszelka zabudowa lotniskowa została zniszczona.
Po wojnie dokonano reatywacji przedsiębiorstwa Polskie Linie Lotnicze LOT Sp. z o.o. We flocie przewoźnika znalazło się 10 samolotów Lisunow Li-2 przejętych od wojska (rejestracje SP-LBA - SP-LBK), 20 zakupionych w ZSRR w latach 1945 - 1946 (SP-LAA - SP-LAW) oraz 9 zakupionych w latach 1951-1953 (SP-LKA- SP-LKI), a także 9, zakupionych w w 1946 roku, samolotów Douglas DC-3. W 1947 i 1948 roku flotę powiększyło łącznie 5 samoltów farancuskich SNCASE Languedoc (rejestracje SP-LDA - SP-LDE), które były pierwszymi czterosilnikowymi maszynami użytymi w polskiej komunikacji lotniczej. Ze względu na dużą awaryjność zostały wycofane z eksploatacji w 1950 roku.
W kwietniu 1949 roku dokonano zakupu pięciu samolotów Iljuszyn Ił-12B, które otrzymały rejestracje SP-LHA - SP-LHE. Początkowo posiadały 21, później 28 miejsc dla pasażerów. Użytkowanie zakończono w 1957 roku.
Lata 1955 - 1956 zaowocowały zakupem łącznie 6 samolotów Iljuszyn Ił-14P (SP-LNA - SP-LNF). W 1957 zakupiono kolejnych 7 sztuk (SP-LNG - SP-LNM). Samoloty ostatecznie wycofano z eksploatacji w 1972 roku.
W październiku 1957 roku LOT odkupił z Belgii 3 samoloty Convair CV-240. Samoloty, które otrzymały rejestracje SP-LPA - SP-LPC, były pierwszymi maszynami z kabiną ciśnieniową we flocie LOT i zabierały na pokład 40 pasażerów. W 1959 roku dokupiono kolejne 2 sztuki (SP-LPD i SP-LPE). W 1966 roku zostały wycofane z eksploatacji i sprzedane.
W 1962 roku pojawiły się zakupione w Anglii trzy samoloty Vickers Armstrong Viscount 804 (rejestracje SP-LVA - SP-LVC), przewożące 56 pasażerów i 3 członków załogi. Dwa samoloty uległy rozbiciu, trzeci wycofano ze służby z końcem 1966 roku.
W 1961 roku PLL LOT dokonały zakupu pierwszych samolotów turbośmigłowych. Trzy samoloty Iljuszyn Ił-18W dostarczone zostały w marcu 1961 roku, następny w roku 1964 oraz kolejny w 1965 roku. Otrzymały one rejestracje SP-LSA - SP-LSE. Dodatkowo w 1965 zakupiono dwie sztuki IŁ-18E (SP-LSF i SP-LSG). W latach 1966, 1975 i 1988 zakupiono po jednym używanym Ił-18W (rejestracje SP-LSH, SP-LSI, SP-LSK) Ze służby wycofane zostały w 1991 roku.
W 1966 roku LOT rozpoczął użytkowanie 44-miejscowego samolotu Antonov An-24W. W pierwszym roku użytkowania zakupiono 10 szuk (rejestracje SP-LTA - SP-LTK). W latach 1968 - 1977 dokupiono jeszcze 10 sztuk tego samolotu (rejestracje SP - LTM - SP-LTZ). Samolot ostatecznie wycofany został z ekploatacji w 1991 roku.
Rok 1968 był prawdziwym przełomem w historii PLL LOT. W listopadzie dostarczony bowiem został pierwszy samolot Tupolew Tu-134, dając zarazem początek erze samolotów odrzutowych w polskim lotnictwie komunikacyjnym. Do czerwca następnego roku zakupiono łącznie 5 samolotów tego typu, które otrzymały rejestracje SP-LGA - SP-LGE. Samoloty te zabierały na pokład 72 pasażerów i wyparły całkowicie Antonowy An-24W z tras zagranicznych oraz częściowo Iły-18. Tu-134 wycofane zostały z użycia w 1982 roku.
W 1973 roku LOT zakupił 3 samoloty Tu-134A, a w 1976 roku kolejne 2 sztuki (SP-LHA - SP-LHE). W 1978 i 1988 roku odkupiono od wojska łącznie 3 sztuki (SP-LHF, -G, -I). Ten typ samolotu wycofano ostatecznie w 1994 roku.
Kolejny przełom we flocie PLL LOT nastąpił w 1972 roku wraz z zakupem samolotów odrzutowych dalekiego zasięgu Iljuszyn Ił-62, z których pierwszy dostarczony został 16 marca 1972 roku. Łącznie LOT zakupił 7 maszyn tego typu. Przydzielono im rejestracje SP-LAA - SP-LAG. Samolot ten umożliwił wykonanie pierwszego w historii polskiej komunikacji lotniczej lotu transatlantyckiego, jakim był lot czarterowy do Montrealu w maju 1972 roku. 16 kwietnia 1973 roku LOT uruchomił połączenie do Nowego Jorku, w czerwcu 1976 roku do Montrealu, a we wrześniu 1977 roku do Bangkoku. Wycofane z eksploatacji zostały finalnie w 1983 roku.
W latach 1979 - 1987 LOT otrzymał 8 samolotów w zmodernizowanej wersji Ił-62M, posiadające silniki Sołowiow D-30KU. Otrzymały one rejestracje SP-LBA - SP-LBH. To właśnie jeden z tych samolotów, o rejestracji SP-LBG "Tadeusz Kościuszko" 9 maja 1987 roku uległ katastrofie w Lesie Kabackim, w wyniku której zginęły 183 osoby. Jest to największa katastrofa lotnicza w historii polskiego lotnictwa. Pozostałe 7 maszyn wycofano z eksploatacji pod koniec 1991 roku.
W latach 1986 - 1991 LOT otrzymał 14 średniodystansowych samolotów Tupolew TU-154M, które eksploatowane były do 1993 roku.
Następny wielki przełom dokonał się w 1988 roku. Decyzja o zakupie szerokokadłubowych samolotów Boeing 767 spowodowała, iż PLL LOT stał się pierwszym przewoźnikiem z obszaru Europy Środkowo - Wschodniej eksploatującym samoloty produkcji USA. W 1989 roku dostarczono dwa samoloty Boeing 767-200ER (SP-LOA i SP-LOB), a w 1990 pierwszy z pięciu 767-300ER (SP-LPA, -B, -C, -E, -G).
W sierpniu 1991 roku we flocie LOT pojawił się pierwszy z siedmiu zakupionych francusko - włoskich samolotów turbośmigłowych ATR-72 200, które w 1997 weszły w skład floty nowopowstałego operatora połączeń lotniczych EuroLOT.
W grudniu 1992 roku zakupiono kolejne zamoloty Boeinga - model 737-500 i 737-400 w roku następnym.
W lipcu 1999 roku LOT otrzymał pierwszy z zakupionych 14 brazylijskich samolotów odrzutowych Embraer ERJ-145 (rejestracja SP-LGA).
W kwietniu 2003 roku LOT podpisał umowę na zakup 10 70-miejscowych samolotów Embraer 170-100, które dostarczone zostały w latach 2004-2005, otrzymując rejestracje SP-LDA - SP-LDI oraz SP-LDK. LOT został pierwszą linią lotniczą na świecie eksploatującą ten typ samolotu.
7 września 2005 roku zapadła decyzja, iż następcą samolotów Boeing 767 we flocie LOT zostanie Boeing 787 Dreamliner.
Lata 2006 i 2007 oznaczały zakup kolejnych samolotów brazylijskiego Embraera, tym razem wersji EMB-175 (rejestracje SP-LIA - SP-LIF).W 2008 roku podpisano umowę na zakup kolejnych maszyn.
11 kwietnia 2011 roku flota LOT wzbogaciła się o kolejny model z rodziny Embraera - ERJ190-200 (ERJ-195). Do chwili obecnej LOT posiada 5 maszyn tego typu (rejestracje SP-LNA - SP-LNE).
15 listopada 2012 na lotnisku im. Fryderyka Chopina wylądował pierwszy w barwach LOT Boeing 787 Dreamliner o rejestracji SP-LRA, rozpoczynając tym samym nową erę lotnictwa PLL LOT.
W artykule wykorzystano zdjęcia archiwalne ze strony PLL LOT (www.lot.com)
